Laat je inspireren door het leesproject van De Dageraad

Tip 1: investeer in een sterk aanbod dat toegankelijk is, mooie boeken doen de goesting in lezen groeien.

"De bib is vrij ver van onze school, daarom kozen we voor een samenwerking met 'Bib op school'. Zij bieden een groot aanbod boeken op school aan en ze vullen dat halfjaarlijks bij. We bezoeken de bib nog steeds, maar dan om te ontdekken wat die nog meer te bieden heeft.

Ouders kunnen wekelijks met hun kind een boekje kiezen. Aan de schoolpoort worden ouders daarvoor aangespoord en dat lukt goed."

Tip 2: leerkrachten maken het verschil: betrek, inspireer en ondersteun hen.

"We startten dit project omdat leerkrachten bezorgd waren over de leesmotivatie van de leerlingen. Leerkrachten gingen aan de slag door hun boekenhoek aantrekkelijker te maken, met leerlingen over hun leeservaringen te praten en door een leesklas in te richten.

We ondersteunden hen door op personeelsvergaderingen fijne werkmethodes te delen, hen te helpen bij het experimenteren of door experten aan het woord te laten. In de lessen WO werkten we een activerend aanbod uit met informatieve boeken en teksten. De leerkrachten vonden het heerlijk om de leerlingen op die manier te zien lezen, onderzoeken en ontdekken.

Het is een uitdaging om tijd en ruimte vrij te roosteren om dit soort dingen te realiseren, maar zo maken we als leerkracht wel het verschil."

Tip 3: betrek de leerlingen zelf en je ontdekt een bron van nieuwe ideeën, creativiteit, praktische hulp en inspiratie.

"We betrokken de leerlingen van bij de start. In een bevraging ontdekten we welk soort boeken er nodig waren.  Dit gaf een duidelijke richting bij het aankopen van nieuw materiaal.

De leerlingen kregen ook de kans om er hun project van te maken. Zo ontstond er in het 6de leerjaar een boekengroepje. Zij maakten van de leesklas een gezellige leesplek, lazen meertalig voor aan de leerkrachten en maakten van het leesfeest een prachtig evenement. Eén van de workshops die ze organiseerden was een boekenrestaurant. De gezinnen gingen zitten aan gezellig gedekte tafeltjes en werden door de obers voorzien van een amuse-gueule van woordspelletjes of een dichterlijk voorgerecht. Dit werd gesmaakt door de leerlingen en hun ouders."

Tip 4: breng het leesgedrag van je leerlingen in kaart, dat is het fundament van je project.

"Een goede analyse gaf ons inzicht in het feit dat we vooral op vlak van leesplezier nog een verschil konden maken. We ontdekten ook welke boeken de leerlingen misten in ons aanbod, waarom de leesmomenten soms saai waren en welke plekken of leesevenementen ze sterk waardeerden.

Deze analyse zorgde ervoor dat we heel gericht aan de slag konden, een plan opmaakten en de evolutie goed in beeld bleven houden. Twee maal per jaar evalueerden we op niveau van de leerlingen en stuurden we ons plan bij."

Wij sprokkelden enkele kritische opmerkingen en kregen een hoopvol antwoord van Koen en Sigrid:

"Ja maar, wij hebben een mooi aanbod en het wordt niet gelezen."

"Boeken hebben soms een verkoper nodig, iemand die de juiste boeken op de juiste plaats beschikbaar stelt of iemand die een boek matcht met de juiste leerling. Daarnaast stellen we onze nieuwe boeken ook voor, we laten het zien, vertellen waarover het gaat, voor welk soort lezer het interessant lijkt en verkennen met de klas wie dit boek zou moeten lezen."

"Ja maar, onze school heeft al veel projecten opgestart en vaak verwatert het voor het goed is geborgen."

"We leerden dat we moeten gaan voor een project dat van bij de start wordt gedragen door het team. Daarenboven is het belangrijk dat het project beperkt is in tijd, dan kan je duidelijk plannen wat er op drie jaar kan liggen. Een plan maakt dat je ook kan opvolgen in welke mate je groeit of waar je moet bijsturen. Dat delen met je team zorgt voor de nodige betrokkenheid en engagement.

Het is belangrijk om stil te staan bij wat wel nog structureel doen en wat niet meer hoeft omdat het project geborgen is. Ook financieel reserveren we jaarlijks geld om onze bib te blijven vernieuwen. Anderzijds is er ook de structurele samenwerking met 'Bib op school' dat zal zorgen voor continue vernieuwing. 

Een formeel afsluitend moment waarin alles wordt gevierd maakt dat het team ook weet wat er is verwezenlijkt en dat er weer ruimte is voor iets nieuws."

"Ja maar, dit kan niet met al onze ouders, sommigen zijn anderstalig en hebben geen voorleescultuur."

"Elke ouder kan zorgen dat er thuis een fijn leesklimaat is. Wij overtuigden onze ouders op verschillende manieren. We maakten filmpjes van verschillende gezinnen waar op verschillende manieren voorgelezen werd. Sommige ouders bleken echte acteurs, in andere filmpjes vertelden ouder en kind in de eigen taal wat er in het prentenboek te zien was.

Ook op ons infomoment toonden we een variatie aan filmpjes en stonden we stil bij hoe je een boek kiest voor een kind. Zo ontdekten we dat de interesse van het kind is nog belangrijker is dan het niveau. Er waren ouders die geen Nederlands spraken, maar deze ouders hielpen elkaar dus dat vormde geen probleem. Ook al had misschien niet iedereen alles begrepen, de algemene boodschap was duidelijk.

Ondertussen hebben we ook zelf een bib waar de kinderen boeken mogen ontlenen voor thuis. Hierdoor slagen we erin om een brede groep ouders te bereiken. En het is geweldig hoe enthousiast ook de ouders zijn. Vorige week was er een discussie tussen een mama en een kind over welk boek mee naar huis mocht. De leerkracht stimuleerde om toch de keuze van het kind te respecteren en… een volgende keer zagen we een triomfantelijke mama, deze keer had zij haar zin gekregen."

"Ja, zeker en vast, trots op onze leef-leesschool."